Nużeniec jest rodzajem roztocza bytującego w gruczołach łojowych i torebkach włosowych człowieka, wywołując chorobę zwaną nużycą lub demodekozą. Objawy najczęściej pojawiają się w okolicach twarzy. Roztocza z rodzaju Demodex odpowiadają jednocześnie za występowanie niektórych chorób oczu, w tym przewlekłego zapalenia brzegów powiek. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie jest nużeniec oczu oraz jak wygląda terapia.
Co to jest nużeniec w oku?
U człowieka rozpoznano dwa gatunki nużeńców: Demodex folliculorum oraz Demodex brevis. Roztocza bytują na skórze, głównie w gruczołach łojowych oraz torebkach włosowatych, gdzie żywią się komórkami naskórka i łoju. Występują głównie w okolicach twarzy, w tym na policzkach, czole, brodzie oraz na powiekach i w gruczołach Meiboma. Kolonizacja nużeńcem następuje najczęściej w dzieciństwie lub wczesnej młodości. Roztocza w pewnych warunkach mogą stać się pasożytem, odpowiadającym za występowanie chorób. Uznaje się, że nużeniec oczny prowadzi m.in. do przewlekłego zapalenia brzegów powiek.
Nużeniec na rzęsach może odpowiadać także za dysfunkcje gruczołów Meiboma oraz występujące wtórnie powikłania, pojawiające się w obrębie aparatu ochronnego i powierzchni narządu wzroku. Demodex bywa odpowiedzialny również za nieprawidłowe wydzielanie filmu łzowego. Nużyca najczęściej objawia się:
- stanami zapalnymi,
- zaczerwienieniem oraz swędzeniem oka,
- pieczeniem skóry wokół oczu,
- utratą brwi i rzęs,
- nadwrażliwością na światło.
Pacjenci skarżą się jednocześnie na odczuwanie obecności ciała obcego w oku oraz niewyraźne widzenie. Roztocza mogą powodować dodatkowo łupież cylindryczny. Zaburzenia pracy gruczołu Meiboma prowadzą natomiast do widocznego powiększenia gruczołu, występowania torbieli oraz zespołu suchego oka.
Nużeniec – jak wykryć?
Diagnostyka nużeńca polega przeważnie na pobraniu rzęs oraz zeskrobin zmian skórnych do badania mikroskopowego, w czasie którego lekarz potwierdzi obecność roztoczy, ich ilość oraz stadia rozwoju. Na skórze można rozpoznać bowiem jaja, larwy, nimfy oraz dojrzałe formy nużeńców. Warto pamiętać o tym, że materiał należy pobrać także po wdrożeniu leczenia, w celu sprawdzenia skuteczności terapii.
Za prawidłową normę przyjmuje się występowanie do 5 osobników na jednym mieszku włosowym. Kilka dni przed badaniem należy zrezygnować ze stosowania detergentów myjących, środków pielęgnacyjnych oraz makijażu oczu. Obecność środków kosmetycznych może zmniejszyć wiarygodność testów. Badanie w kierunku nużeńca umożliwia wdrożenie odpowiedniego sposobu terapii.
Jak leczyć nużeńca w oku?
Leczenie nużeńca oka często okazuje się czasochłonnym i długotrwałym procesem, który opiera się na stosowaniu indywidualnie dopasowanych środków farmakologicznych oraz przestrzeganiu zasad higieny brzegów powiek. W tym celu należy stosować specjalistyczne płyny i chusteczki. Konieczne może okazać się przy tym ograniczenie makijażu oczu. Najczęściej przepisuje się jednocześnie maści na bazie olejków eterycznych oraz metronidazolu. Prawidłowy dobór leków może przeprowadzić jedynie lekarz. Nie należy sięgać po nie samodzielnie.
Wielu pacjentów skarży się dodatkowo na nawroty pasożytów. Dlatego tak ważna staje się regularna profilaktyka i diagnostyka, która pozwoli szybko rozpoznać nużeniec na oku. Nasza klinika Medica Vision w Warszawie świadczy kompleksowe usługi okulistyczne w zakresie diagnostyki i leczenia chorób oczu. Już dziś zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem i umówienie konsultacji z doświadczonym lekarzem, który pomoże w rozpoznaniu dokuczliwych objawów.
Jak zawsze w takim przypadku mogą się u Państwa pojawić pytania, z przyjemnością na nie odpowiemy pod naszym numerem telefonu: 733 100 016